Sinh ra, lớn lên trong gia đình có truyền thống gắn bó với cây chè của huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. Với gần 30 năm kinh nghiệm Ông Phan Thanh Ngọt đã dành nhiều thời gian đi khắp các vùng chè trong cả nước; nghiên cứu sâu về đặc điểm sinh học, môi trường, khí hậu, thổ nhưỡng tác động đến sự sinh trưởng và phát triển của cây chè. Với mong muốn tìm ra nơi có chất đất, khí hậu tốt nhất để nâng cao giá trị cây chè; sau nhiều lần trăn trở, đi lại “đếm nắng, đo mưa” ông nhận thấy Mường Ảng là nơi phù hợp nhất để trồng chè.
Năm 2019, ông Phan Thanh Ngọt (Ông chủ thương hiệu chè Phan Nhất) cùng gia đình đưa cây chè về trồng trên đất Mường Ảng. Ban đầu với giống chè HP.14, chè lai F1, chè Shan tuyết PH.14 được lựa chọn trồng, đồng thời ông đã quyết định đầu tư mua cây giống chè, đầu tư hệ thống nước tưới tự động. Đến nay gia đình ông đã có 18 ha chè (trong đó, 13ha tại bãi Pháy Váng, xã Xuân Lao; 5ha tại bản Huổi Hỏm, xã Ẳng Tở). Sau hơn 03 năm trồng, hiện diện tích chè của gia đình ông đã cho thu hoạch năm thứ 2.
Một trong số những đồi chè của hộ gia đình ông Phan Thanh Ngọt, tại xã Xuân Lao, huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên.
Với cách nghĩ cách làm sáng tạo, ông Ngọt luôn chủ động nghiên cứu các giống chè, phương thức canh tác thủ công truyền thống kết hợp hiện đại. Đặc biệt 17 ha trồng cây chè ở các xã Xuân Lao và Ảng Tở, huyện Mường Ảng trồng theo quy trình hữu cơ quốc gia. Thổ nhưỡng, khí hậu ở đây rất phù hợp để cây chè sinh trưởng phát triển tốt. Sau khi trồng được 3 năm, diện tích chè này đã cho thu hoạch. Cụ thể: Năm 2022, đã cho thu hoạch 11 tấn chè búp khô, doanh thu ước đạt 1,6 tỷ đồng. Năm 2023 thu hoạch được 15 tấn chè búp khô, doanh thu ước đạt 2 tỷ đồng. Sản phẩm làm ra được người tiêu dùng trên thị trường trong và ngoài nước đánh giá cao.
Ông Phan Thanh Ngọt hàng ngày trực tiếp làm cỏ và chăm sóc chè
Sau nhiều năm chuyên tâm vào sản xuất, nghiên cứu trồng, chế biến trà tôi đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý. Như lựa chọn giống chè thích hợp với thổ nhưỡng, khí hậu từng vùng. Tận dụng nguồn lao động địa phương, hướng dẫn cho họ cách chăm sóc, thu hái, chế biến chè. Tạo công việc từ 25 đến 30 người Lao động thời vụ và 7 lao động thường xuyên. Bình quân thu nhập người lao động từ 170.000 đ đến 250.000 đồng/một ngày công tạo cho người lao động. Hoạt động sản xuất kinh doanh của tôi đã giúp người lao động nâng cao thu nhập cải thiện đời sống.
Hiện nay, đây là mô hình nông nghiệp hữu cơ đạt chuẩn quốc gia đầu tiên trên địa bàn tỉnh. Với phương châm “Sạch từ đồi chè đến ấm trà” toàn bộ quá trình trồng và chăm sóc cây chè được gia đình thực hiện theo hướng hữu cơ. Từ việc sử dụng phân bón, làm cỏ; quá trình sản xuất trà cũng được thực hiện hoàn toàn bằng phương pháp thủ công bằng đôi bàn tay của người lao động. Búp chè sau khi hái, hong khô được sấy trên bếp lửa ở nhiệt độ cao để giữ được hương vị thơm ngon của chè. Hiện mô hình sản xuất cung cấp cho cơ sở sản xuất chè Phan Nhất để hình thành được 7 loại sản phẩm với mẫu mã bao bì, chất lượng khác nhau, bao gồm: Trà Shan tuyết PH.14 hữu cơ Phan Nhất; trà xanh hữu cơ Phan Nhất; trà xanh hữu cơ; Nhất đinh Bạch trà PH.14 hữu cơ… Với giá bán trung bình từ 300 nghìn đồng - 3 triệu đồng/kg.
Cơ sở sản xuất chế biến, kinh doanh chè Phan Nhất được tặng thưởng Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh với sản phẩm đạt OCOP 4 sao
Thời gian tới cơ sở sản xuất chè Phan Nhất tập trung xây dựng và mở rộng quy mô diện tích, nâng cao chất lượng trà trên đất Mường Ảng, đưa hương trà Mường Ảng vươn xa, sang các thị trường nước ngoài khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… Bên cạnh việc nâng cao chất lượng, cho ra nhiều sản phẩm trà mới mang đặc trưng của Mường Ảng đáp ứng nhu cầu thị trường; cơ sở tiếp tục đưa sản phẩm trà Phan Nhất đạt sản phẩm OCOP 4 sao vào năm 2023. Đồng thời, đăng ký với Hiệp hội Chè Việt Nam, các cơ quan chức năng hoàn thiện thủ tục, quy trình đăng ký chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm trà sạch hữu cơ Phan Nhất. Với phương pháp đổi mới tư duy trong sản xuất, kinh doanh, mạnh dạn đầu tư các loại giống chè mới; đầu tư kinh phí mua sắm các thiết bị máy sao, sấy chè hiện đại kết hợp thủ công truyền thống. Sản phẩm trà làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó, Đặc biệt cây chè trồng trên đất Mường Ảng có hương vị đậm đà tự nhiên ngọt hậu, nước xanh lơ vàng màu mật ong khác biệt với nhiều loại trà ở các vùng miền khác.
Với mô hình sản xuất kinh doanh trên trong những năm qua Ông đã được các cấp, ngành khen thưởng. Được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc về sản phẩm OCOP; Đặc biệt năm 2023 ông được Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên vinh danh là một trong mười doanh nhân doanh nghiệp tiêu biểu./